Iedere bouwer/verbouwer kent het wel. Je wil je woning verbeteren door het plaatsen van isolatie, ventilatie, (super)isolerende beglazing… Of bij nieuwbouw komt de vraag: ‘voor welk E-peil gaan we?’
Hoe ver ga je hierin? En hoef je je hierin te interesseren?
Al sinds mijn tienerjaren ben ik geïnteresseerd in passiefhuizen en nulenergiewoningen. Mijn droom was om er ooit zelf een te bouwen. Toen we aan ons bouwavontuur begonnen, vroeg ik me nauwelijks af hoe ver we hierin zouden gaan. We wilden een woning die gewapend is voor de toekomst.
Mijn doel was duidelijk en eenvoudig: zo’n energiezuinig mogelijke woning, voor zo’n betaalbaar mogelijke prijs, gebouwd MET (bio-)ecologische materialen.
Waarom moet E-peil, isolatie en luchtdichting je interesseren?
De woorden E-peil, isolatie, luchtdichting… klinken niet bepaald sexy. Het gaat meestal om ‘loze cijfertjes’ en de meeste van die ingrepen zul je (hopelijk) de komende 20-30 jaar niet meer terugzien (en hopelijk nog langer).
Vaak, maar niet altijd, zijn het ook dingen die moeilijk te verkopen zijn aan ‘moeder de vrouw’. Maar ook veel mannen stoppen hun geld liever onmiddellijk in een mooiere keuken, badkamer, trap of weet ik veel meer.
First things First
Hou in gedachten dat een keuken, badkamer of trap relatief gemakkelijk is te vervangen. Indien budget beperkt is, kun je hier opteren voor een voorlopige oplossing: tweedehands materiaal, zelf iets in elkaar knutselen…
Isolatie, ventilatie en luchtdichting zijn dingen die heel moeilijk tot onmogelijk aan te passen zijn eenmaal de bouwwerken zijn afgelopen. Het is dus zeer belangrijk om dit de eerste keer juist te doen.
Eenmaal uw dak is geïsoleerd en de slaapkamers zijn afgewerkt, zul je het niet in je hoofd halen om uw afwerking terug eraf te halen om een aantal centimeter extra isolatie te voorzien. Een andere keuken of trap plaatsen is daarentegen amper een dag werk.
Wat zegt ‘de norm’?
bron: passiefhuisplatform
Een fout die velen maken is dat ze willen bouwen volgens ‘de norm’. Maar wat is de norm?
Geloof me vrij. Er bestaat niet zoiets als DE norm. Als je in de jaren 50-60 bouwde, dan was een huis volgens de norm hooguit voorzien van een luchtspouw, had je tal van koudebruggen, enkele beglazing… In de jaren 80 begon men al te denken aan wat isolatie in die spouw; koudebruggen waren nog ruimschoots aanwezig.
Enkele jaren terug ging de EPB-regelgeving van kracht:
- Van 2006 tot 2009 was E100 ‘de norm’
- In 2010 zakte men naar E80
- In 2012 naar E70
- Vanaf 1 januari 2014 gaan we naar E60
- Tegen 2020 zouden alle nieuwbouwwoningen bijna NEW moeten zijn
Bouw je dus volgens ‘de norm’, dan is je woning binnen de kortste keren verouderd.
Stel jezelf de vraag: bouw ik nu volgens de norm, en verbouw ik mijn woning binnen 10-20 jaar volledig om te proberen te voldoen aan de dan geldende norm? Of bouw ik nu vooruitstrevend, zodat ik binnen 20 jaar nog steeds voldoe aan de norm?
Richting Nulenergie (E0)
De ideale woning is een Energieneutrale woning of Nulenergiewoning. Dat dient dan ook je streven te zijn.
Is dit voor iedereen mogelijk? Uiteraard niet. Bij verbouwing wordt dit zeer lastig, tot onhaalbaar. Bij nieuwbouw kun je ervoor zorgen dat je in de toekomst relatief eenvoudig kunt werken naar die Energieneutrale toestand.
Wat is een Nulenergiewoning?
Een E0-woning is een passiefhuis die zijn resterende energievraag voor ruimteverwarming dekt met ter plaatse opgewekte, hernieuwbare energie.
Trias Energetica
Wil je dus ooit een nulenergiewoning hebben, dan dien je rekening te houden met de Trias Energetica:
- Beperk het energieverbruik
- Gebruik duurzame energiebronnen
- Maak efficiënt gebruik van eindige energiebronnen
Door het toepassen van deze principes kom je volgende prioriteitenlijstje tegen tijdens je bouwverhaal:
- bij nieuwbouw en woninguitbreidingen: compact bouwen
- maximaal isoleren van het dak
- maximaal isoleren van de muren
- hoogrendementsbeglazing (al dan niet drievoudig)
- beperken van warmteverlies door goed isolerend glas
- maximaal benutten van zonnewarmte door ramen op zuidgevel + hoge zontoetredingsfactor
- luchtdichting
- (balans)ventilatie
- maximaal isoleren van de vloer
- DWW + spaardouchekop
- bij CV kiezen voor LTV zoals vloer- en of wandverwarming
- energiezuinig warmteopwekkingssysteem al dan niet met hergroeibare brandstof
- massakachel, leemkachel, tigchelkachel…
- houtvergasser
- pelletkachel
- condenserende gasketel
- (geothermische) warmtepomp
- zonnewering om oververhitting te voorkomen
- PV
- zonneboiler
Onze bouw – Van oude rijwoning tot Energieneutrale woning
Toen verschillende professionelen ons vertelden dat een rijwoning zeer moeilijk passief te krijgen is, werd de wil en intentie steeds groter.
Ons doel: de warmtevraag op niveau van PH brengen, verwarmen met pellets en daarnaast de mogelijkheid voorzien om (later) hernieuwbare energie toe te passen.
Hoe willen we dit bereiken?
- dik isolatiepakket in zowel muren, vloer als daken
- drievoudige beglazing (Ug = 0.6, g-waarde = 0.6)
- balansventilatie + BWW
- dakdoorvoeren voorzien om zonneboiler en/of PV te plaatsen
- warmwaterverbruik beperken door gebruik van een DWW
- uiterst veel aandacht besteden aan luchtdichting
Door de combinatie van deze maatregelen hebben we een woning met een warmtevraag op passiefhuisniveau.
Totale warmtevraag +/- 1500 kWh/jaar. Zelfs op ons klein dak is kunnen we dat volledig dekken met zonne-energie dmv. zonneboiler en PV. Zo bekomen we een energieneutrale woning wat betreft verwarming. Er wordt zelfs voldoende energie opgewekt om het SWW te dekken.
Maar omdat elektrisch verwarmen de minst efficiënte manier is van verwarmen hebben we gekozen voor een pelletkachel en gebruiken we liever de PV om ons huishoudelijk verbruik te dekken (in combinatie met een warmtepompje voor SWW). Zo is er in de winter minder behoefte aan extra elektriciteit.
In het deel 4 beginnen we aan de bouw zelf: de vloerplaat en vloeropbouw. Klinkt banaal, maar is het zeker niet.
Michaël
op 18 Nov 2013